علم مطالعه حرکت انسان از چندین رشته فرعی تشکیل شده است. رفتار حرکتی به بررسی اصول حاکم بر رفتار حرکتی انسان ( خصوصاً حرکات ماهرانه ) می پردازد. رفتار حرکتی شامل کنترل حرکتی، یادگیری حرکتی و رشد حرکتی است.
کنترل حرکتی به مطالعه جنبه های عصبی، جسمانی و رفتاری حرکت می پردازد.
یادگیری حرکتی به مطالعه فرایندهای می پردازد که باعث تغییرات نسبتاً پایدار در قابلیت حرکت در نتیجه تمرین یا تجربه می شود.
رشد حرکتی به مطالعه تغییرات رفتار حرکتی در طول عمر، فرایندهای زیر بنایی این تغییرات و عوامل اثرگذار بر آن ها می پردازد.
واژه های تخصصی رشد و تکامل حرکتی
نمو جسمانی
به افزایش اندازه یا جرم بدن (یا بخش هایی از بدن که قبلاً به صورت کامل شکل گرفته ) اشاره می کند. این افزایش کمی در ساختار فیزیکی بدن حاصل سه فرایند سلولی هایپرتروفی یا افزایش اندازه سلول، هایپر پلازیا یا افزایش تعداد سلول ها و افزایش مواد بین سلولی است.
بالیدگی
پیشرفت کیفی در عملکرد بدن، سیستم ها یا بافت های مختلف بدن است که با افزایش سن اتفاق می افتد. این پیشرفت ها ژنتیکی است و تحت تاثیر عوامل محیطی قرار نمیگیرد. برخی از شاخص های بالیدیگی عبارتند از: بالیدگی اسکاتی، بدنی، دندانی و جنسی.
سالمندی یا پیر شدن
فرایندی است که با گذشت زمان اتفاق افتاده و منجر به تغییرات منفی ساختاری ( کمی) و عملکردی ( کیفی) در بدن، سیستم ها بخش ها یا بافت های بدن می شود.
رشد
کلیه تغییرات کمی ( ساختاری) و کیفی ( عملکردی) و تغییرات مثبت یا منفی در طول عمر از زمان لقاح تا مرگ اشاره می کند. رشد فرایندی متوالی مداوم و وابسته به سن استکهنمو و بالیدگی و سالمندی را در بر می گیرد.
تغییرات رشد داراری ویژگی های زیر است
۱- کمی یا میفی است.
۲- متوالی و قابل پیش بینی است.
۳- جمع چذیرتد بدین معنی که هر رفتار پایه رفتار بعدی است.
۴- جهت دار می باشد. تغییرات رشد یا پیش رونده است یا پس رونده.
۵- چند عاملی است یعنی عوامل مختلفی مثل ژنتیک، محیط و تکلیف باعث اسجاد تغییرات می شود.
۶- منحصر به فردند.
حرکت
هر گونه تغییر قابل مشاهده در وضعیت اجزاء بدن را حرکت می گویند.
حرکتی
به جنبه هایی از حرکت اشاره دارد که به طور مستقیم قابل مشاهده نیستند مثل فرایندهای عصبی و عضلانی.
الگوی حرکت
یک رشته حرکات سازمان یافته و مرتبط به هم است. الگوی حرکت به نحوه اجرای یک الگوی حرکت بنیادی اشاره می کند. مثل الگوی حرکت پرتاب از بالای شانه.
الگوی حرکت بنیادی
یکی از اشکال حرکت است و به اجرای قابل مشاهده حرکات بنیادی استواری، جابجایی و دستکاری اشاره می کند.
مهارت حرکت
یکی از اشکال حرکت است و به یک الگوی حرکت بنیادی که با دقت و کنرل بیشتری انجام می شود اشاره می کند.
مهارت ورزشی
یکی از اشگال حرکت و به طور دقیق، پالایش با ترکیبی از الگوهای حرکتی بنیادی یا مهارت های حرکتی برای اجرای یک فعالیت مربوط به ورزش است.
سن تقویمی یا زمانی
فاصله زمانی بین تولد تا زمان محاسبه است که به روز، ماه وسال بیان می شود.
سن زیستی
میزان بالیدگی فرد را نشان می دهد. این سن به طور کلی با سن تقویمی ارتباط دارد. برای تعیین سن زیستی می توان سن ریخت شناسی، اسکلتی، دندانی یا جنسی را اندازه گیری کرد.
سن ریخت شناسی
بر اساس مقایسه اندهزه بدن با هنجارها یا نمودارهای استاندارد قد و وزن در هر جامعه بدست می آید.
سن اسکلتی
سن زیستی اسکلت در حال رشد را نشان می دهد.
سن دندانی
بر اساس مراحل رشد دندان ها از زمان ظاهر شدن نوک تا تشکیل ریشه و کلسیمی شدن آن ها تعیین می شود.
سن جنسی
بر اساس میزان کسب ویژگی های اولیه و ثانویه جنسی تعیین می شود.